INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Pudełko  

 
 
XV w. - 1501/1502
Biogram został opublikowany w 1986 r. w XXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Pudełko Jan (zm. 1501/2), biskup łucki. Ur. prawdopodobnie w Wilnie, w rodzinie mieszczańskiej, był synem Mikołaja. Pudełko było to zapewne przezwisko lub przydomek. W niektórych dokumentach P. występuje również jako Jan Andruszewicz albo Andruszkiewicz alias Pudełko. Trudno stwierdzić czy było to świadome, dla podniesienia prestiżu własnej osoby, przybranie nazwiska znanego powszechnie na Litwie i Ukrainie, czy też niezamierzona pomyłka kopisty. Niemniej na tej podstawie wielu badaczy (Kurczewski, Simon, Sznarbachowski, Rabikauskas) wymienia go w swych opracowaniach właśnie z tym nazwiskiem, identyfikując go niekiedy mylnie z innym Janem Andruszewiczem, piastującym godność bpa łuckiego w l. 1556–67. Za mieszczańskim pochodzeniem P-i przemawia również fakt posługiwania się przezeń pieczęcią z herbem Żnin (1501). Nie mógł to być jego herb rodowy, ponieważ ani jeden z bardziej znanych herbarzy (Niesiecki, Boniecki), wymieniając jego imię w spisie dostojników kościelnych, nie przypisuje mu żadnego konkretnego herbu. Pieczęci z herbem Żnin używał natomiast bp wileński Maciej (1432), co wskazywałoby na pewne naśladownictwo ze strony P-i, w swoim czasie również kanonika kapituły w Wilnie. Pozostali biskupi łuccy posługiwali się bądź to pieczęcią tego biskupstwa z wizerunkiem Madonny z dzieciątkiem (bp Andrzej 1432), bądź też pieczęcią z własnym herbem rodowym (Wojciech Radziwiłł, 1502).

P. kształcił się na Uniw. Krak., immatrykulowany został w lecie 1470; magisterium sztuk wyzwolonych uzyskał zapewne w r. 1478. Wkrótce po ukończeniu studiów został członkiem kapituły wileńskiej, w której składzie po raz pierwszy był potwierdzony w r. 1486. W dokumencie wystawionym w Wilnie 22 IX 1486 wystąpił jako jeden z reprezentantów kapituły w jej sporze z bpem wileńskim Andrzejem Szeligą o podział spadku po zmarłych: królewiczu Kazimierzu i kustoszu wileńskim Andrzeju. Jako kanonik kapituły wileńskiej P. wymieniony jest również w charakterze świadka na dokumencie z dn. 21 VIII 1489. Będąc już archidiakonem wileńskim, został w r. 1491 powołany przez papieża Innocentego VIII na opuszczone po śmierci Stanisława Stawskiego biskupstwo łuckie. Prowizję papieską uzyskał 2 XII 1491, a w kilka dni później (7 XII) złożył wymaganą zwyczajem opłatę.

P. brał udział w życiu politycznym W. Ks. Lit. W r. 1499 wchodził w skład poselstwa panów lit. do panów polskich. W t. r., dn. 24 VII, jako członek Rady W. Ks. Lit. złożył swój podpis na dokumencie, zatwierdzającym unię polsko-litewską. Dn. 9 IX 1501 w Bielsku podpisał, wraz z innymi członkami Rady, pełnomocnictwo dla posłów w. księcia lit. Aleksandra do udziału w elekcji króla polskiego i przewidywanych pertraktacjach o unię z Polską. P. wymieniony jest też jako świadek w dokumencie wystawionym w Mielniku 18 IX t. r. przez króla elekta polskiego i w. księcia lit. Aleksandra, rezygnującego z przysługujących mu praw patronatu i prezenty do kościołów parafialnych w diec. wileńskiej na rzecz bpa wileńskiego Wojciecha Tabora. Zmarł po 18 IX 1501 (wg hipotez J. Fijałka, a ostatnio P. Rabikauskasa – pod koniec 1501 r.), a przed 30 V 1502, kiedy to papież Aleksander VI wystawił dokument powołujący na wakujące biskupstwo łuckie Wojciecha Radziwiłła.

 

Hierarchia catholica medii aevi, II; – Fijałek J., Uchrzcścijanienie Litwy przez Polskę i zachowanie w niej języka ludu, w: Polska i Litwa w dziejowym stosunku, Kr. 1914; Kurczewski J., Biskupstwo wileńskie, Wil. 1912 s. 31; Rzepnicki F., Vitae praesulum, P. 1762 II; Simon F. A., Supplementa ad historicam narrationem de collegiata Olycensi, w: Academia Caesarea Romano Catholica Ecclesiastica, Petropolitana 1892 s. 20; Sznarbachowski F., Początek i dzieje rzymsko-katolickiej diecezji łucko-żytomierskiej obecnie łuckiej w zarysie, W. 1926 s. 47, 52; – Akta Unii, s. 127, 132, 133; Album stud. Univ. Crac., I 198; Kod. katedry i diec. wil., I 411, 427, 617; Korzeniowski J., Excerpta ex libris manu scriptis Archivi Consistorialis Romani, w: Script. Rer. Pol., XV 79, 81; Relationes Status Dioecesium in Magno Ducatu Lituaniae, Roma 1978 II 13; Statuta nec non liber promotionum, s. 83.

Jerzy Grygiel

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Mikołaj Kopernik

1473-02-19 - 1543-05-21
astronom
 

Jan I Olbracht

1459-12-27 - 1501-06-17
król Polski
 
 

Maciej Drzewicki h. Ciołek

1467-02-22 - 1535-08-22
prymas Polski
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.